Europa

Mapa Europy przypomina talerz z jakimś nieudanym daniem. Niemiecki kotlet, fura rosyjskich ziemniaków, francuska sałata, włoski szparag, hiszpański deser i brytyjski kompot na popitkę. To tu, to tam wszystko równo upaćkane plamami jakichś sosów. Sos węgierski, sos czeski, rumuńskie sadzone jajko, szwedzko-norweski śledź z dorszem na przystawkę, musztarda Beneluksu, polski szpinak, nadgryziona i pokruszona grecka kromka - jednym słowem niezły pasztet. Gdy patrzę na to z góry, jedyną rzeczą, która przychodzi mi do głowy, jest jakaś porządkująca interwencja albo po prostu wielkie sprzątanie, jak po hucznym i niechlujnym przyjęciu.

Andrzej Stasiuk

Moja Europa

Dwa eseje o Europie zwanej Środkową

Ekstremistka

Mamo, cześć. Ekstremistką zostałam.

Chodzę z flagą żółto-niebieską,

w Międzygórzu bywałam często,

żywy łańcuch sobą spawałam.

Mamo, wiesz, ekstremistką zostałam.

Śpiewam, że „jeszcze nie zginęła”.

Wierzę też: „bohaterom chwała”.

Wśród lewaków i narodowców 

tyle nocy mi, mamo, minęło.

Ekstremistką się, mamo, stałam.

Za te wszystkie odważne hasła,

za te hełmy, szaliki i maski

na dziesięć lat mnie mogą posadzić,

więc do domu czy zdołam wrócić?

System umie z szczególną wprawą

kruszyć gnaty nasze i żebra,

zatem dzisiaj koniecznie trzeba

chronić ludzi zajętych sprawą.

Po co chować się więc za milczeniem?

Teraz nie mam nic do stracenia.

Mamo, wiesz, ekstremistką zostałam.

 

Olha Perechrest 

***

(przełożyła Hałyna Dubyk)

Łódki

rzeka zamarzła i łódki odpływają

tam, gdzie siwa mgła pełznie po lodzie

na brzegu pokrytym boleścią

wściekłość od krwi zupełnie zdziczała woła:

nakarm mnie, nakarm mnie, nakarm

rzeka zamarzła białą gałęzią

ale te łódki wciąż płyną i płyną

ponad żywymi płynie się wąsko

niebiosa na ikonach się złuszczyły

i kruszą się w zaśnieżoną trawę 

Jana Ustymko 

rzeka majdan 

(przełożył Eugeniusz Sobol)